Samenwerkingskracht Mantelzorg: opvallende inzichten en focus op bewustwording

Opvallend resultaat: weinig behoefte aan het delen van zorg met andere mantelzorgers

Een van de meest opvallende uitkomsten is dat werkende mantelzorgers weinig tot geen behoefte hebben aan het delen van zorg met andere onbekende mantelzorgers. Hoewel het delen van ervaringen vaak als waardevol wordt gezien, geven veel respondenten aan dat hun zorgsituatie te persoonlijk is om met anderen buiten het eigen sociale netwerk te delen en ze niet denken dat het meer tijd en/of energie oplevert, maar juist meer kost Ook speelt mee dat de zorgvrager vaak geen onbekenden in de zorgsituatie wil betrekken en mantelzorgers graag zelf willen zorgen voor hun naaste.

Wel behoefte aan steun op de werkvloer

Een netwerk dat deze functies vervult, helpt mantelzorgers om overbelasting te voorkomen. In het onderzoek maken we gebruik van het model van Hendrix (2018), dat acht functies van een gezond netwerk beschrijft. Deze zijn te vinden in de poster met de eerste bevindingen van het onderzoek.

Uit het onderzoek blijkt dat in de praktijk blijkt dat vooral familie en vrienden en deze rollen vervullen. De werkvloer kan een rol spelen in het netwerk, want er is wel een duidelijke behoefte aan ondersteuning vanuit de werkgever. Vooral emotionele steun, waardering, praktische steun en cognitieve steun (zoals meedenken en advies) worden gemist, vooral door werkende mantelzorgers die een hoge druk ervaren.

Hoe gaan we verder: bewustwording als focus

Op basis van deze eerste resultaten is de probleemstelling voor het vervolgonderzoek aangescherpt:

Hoe kan het bewustzijn op de functies van een ondersteunend netwerk van een werkende mantelzorger versterkt worden om het mantelzorgpotentieel optimaal te benutten?

Deze vraag wordt benaderd vanuit drie perspectieven:

1. De werkende mantelzorger – inzicht in eigen situatie en behoeften;
2. De werkgever – bewustzijn van zijn rol en mogelijkheden tot steun;
3. De collega – als potentiële bron van informele ondersteuning.

Op basis van de resultaten stellen we dat meer bewustzijn leidt tot meer passende ondersteuning, wat op zijn beurt bijdraagt aan het vervullen van concrete behoeften zoals flexibiliteit, erkenning en het tijdig aangaan van het gesprek. De focus ligt daarbij op de vier vormen van steun die het meest naar voren kwamen in het onderzoek: cognitieve steun, waardering, praktische en emotionele steun.

Vervolg van het ontwerpend onderzoek

Eind augustus zijn twee focusgroepen georganiseerd met werkende mantelzorgers en leidinggevenden . Samen met hen worden behoeften, wensen en oplossingsrichtingen verkend. Ook wordt via citizen research op straat intuïtieve feedback opgehaald op ideeën en mogelijke prototypes. En tot slot gaan we in twee co-creaties samen opzoek naar innovaties die werkende mantelzorgers echt helpen. De twee co-creatiesessies zijn gebaseerd op het concept van positieve gezondheid en de ABCD-methode

Het project loopt tot eind 2025 en wordt mede mogelijk gemaakt door de Regio Deal Twente.